Đa phần doanh nghiệp đang thở ôxy

Tình hình của các DN hiện nay vô cùng khó khăn, khó khăn nhất chính là việc thực hiện phương án “ 3 tại chỗ ” (sản xuất tại chỗ, ăn uống tại chỗ, nghỉ ngơi tại chỗ).

Một số DN có vị trí, mặt bằng rộng thì có thể lo được, còn lại đa phần đều lâm vào thế khó. “Mỗi nhà máy có hàng ngàn công nhân, việc tập trung ăn ở, nghỉ ngơi là không đơn giản, nhưng nếu không đáp ứng thì phải dừng hoạt động, đây là điều vô cùng khó khăn.

Về sản xuất, DN có vùng nuôi, cá đến kỳ thu hoạch nhưng không thực hiện thu gom được vì bị hạn chế đi lại. Người nuôi cá cũng ngậm ngùi khi cá đến lứa không ai đến bắt, đành "ngâm" và bỏ đói…, các khâu đều đình trệ do phải chấp hành việc giãn cách xã hội, hạn chế lưu thông.

Nói về xuất khẩu (XK), ông Quốc cho biết, DN bán được, số liệu XK có vẻ khả quan vì tăng trưởng tốt so với cùng kỳ năm trước. Tuy nhiên, hiệu quả thực tế thì chưa hẳn, vì chi phí container, vận tải biển… tăng 3-5 lần, thức ăn cũng tăng cao khiến giá thành sản xuất bị đội lên.

DN tồn kho phải bán thôi, chứ chịu đựng từ cuối năm 2019 đến nay, bao nhiêu thứ tăng, nghe số liệu XK mừng vậy thôi chứ hiệu quả thì phải xem lại. Một kg cá tra nguyên liệu hiện nay khoảng 22.000 đồng, mặc dù tăng so với hồi cuối năm ngoái (17-18.000 đồng/kg) nhưng giá thành hiện ít nhất cũng 24.000 đồng/kg.

Vắc xin là ưu tiên hàng đầu

Ưu tiên hàng đầu hiện nay là công nhân phải được tiêm vắc xin ngừa COVID-19, hiệp hội cũng đã kiến nghị đến trung ương. Ngoài nguồn vắc xin Chính phủ phân bổ, hiệp hội cũng kiến nghị cho phép các DN có tiềm lực và khả năng có thể tự mua vắc xin để phục vụ cho nhu cầu cấp bách hiện nay.

Bên cạnh đó, với tình hình sản xuất kinh doanh đình đốn, các DN cần được hỗ trợ về tín dụng (tăng hạn mức, kéo dài thời gian), miễn giảm về thuế, phí… để “hà hơi tiếp sức” DN vượt qua giai đoạn khó khăn hiện nay, bởi theo Chủ tịch Hiệp hội Cá tra Việt Nam, đa phần DN hiện nay đang “thở oxy”…

Các DN thủy sản ở ĐBSCL đã cố gắng thuyết phục công nhân, người lao động, phụ cấp thêm để duy trì ổn định sản xuất. Nhiều DN không bố trí đủ nhà ở của công ty, đành chấp nhận thuê thêm bên ngoài… Tuy nhiên, theo một số DN, sau khi thông báo thực hiện “3 tại chỗ” thì có 30%, thậm chí tới 50% công nhân xin nghỉ việc vì con nhỏ, hoàn cảnh gia đình hoặc vì đã tiếp xúc với bà con, bạn bè từ Bình Dương, Long An, TP.HCM trở về…

Hiện một số DN đã giảm công suất chế biến từ 30-90% do không thể sắp xếp được chỗ ở, nghỉ ngơi cho công nhân và người lao động. Với đặc thù của ngành chế biến thủy sản thì không thể bố trí chỗ ở cho công nhân ngay tại nhà máy đông lạnh, thậm chí còn phải tách biệt với khu chế biến để đảm bảo an toàn thực phẩm.

Một số DN với lực lượng lao động lớn thì việc bố trí nơi ăn, ở, nghỉ ngơi, vệ sinh… cùng lúc cho hàng ngàn công nhân tại nơi làm việc là điều vô cùng khó khăn. Những DN không thể bố trí được “3 tại chỗ” hay “1 cung đường - 2 địa điểm” thì buộc phải tạm đóng cửa nhà máy, cho công nhân nghỉ việc, vẫn trả lương...

Với mặt hàng tôm, kể từ quý III, XK tăng tốc vì đơn hàng nhiều và tôm bắt đầu rộ thu hoạch. Nhưng năm nay, đúng vào thời điểm nước rút thì COVID-19 lại bao vây ĐBSCL. Dù nguồn nguyên liệu dồi dào nhưng việc vận chuyển hàng hóa, nguyên liệu vẫn gặp nhiều khó khăn...

Trong khi công suất chế biến, lượng hàng mua - xuất đều giảm thì nhiều chi phí tăng như tiền điện trên mỗi kg sản phẩm, chi phí bao bì, phí xét nghiệm cho công nhân, tài xế vận chuyển hàng, chi phí logistic, cước vận tải biển…

Điều mong mỏi của lãnh đạo DN giờ này không phải là tăng trưởng bao nhiêu mà là công nhân, người lao động được tiêm vắc xin càng sớm càng tốt. DN đang “cầm hơi” sao cho cả ngàn công nhân không bị thất nghiệp. DN chết sẽ kéo theo cả chuỗi (ngân hàng, nông ngư dân…) cùng chung số phận.